بورس و عقب ماندگی، بورس و جاماندگی از بازارهای موازی، بورس و بی اعتمادی! این ترکیب ها به تکرار در تحلیل های بورسی سال گذشته شنیده شد و اما فعالان بازار و تحلیل گران همچنان کور سوی امیدی به رشد این بازار داشتند. بازاری که هنوز فرسنگ ها راه در پیش دارد تا به روزهای اوج خود بازگردد و اگر در چند روزی نسبتا سبز و رو به رشد ظاهر شود باز هم قادر نخواهد بود آن عقب گرد را جبران کند.
آنچه که در روزهای نخست بازار سرمایه در بهار سال جاری شاهد هستیم، رشد شاخص کل است و صعودی که شاید چندان پرقدرت نباشد اما شاید نویدبخش روزهایی سبز در سال جاری باشد.
بر همین اساس خبرنگار گسترش نیوز در گفتگویی با احمد اشتیاقی کارشناس بازار سرمایه به بررسی روند بورس در سال گذشته و همچنین پیش بینی درباره سال ۱۴۰۳ پرداخته است که در ادامه می خوانیم.
دلیل صف های خرید در اسفند ماه سال گذشته
احمد اشتیاقی کارشناس بازار سرمایه به خبرنگار گسترش نیوز گفت: بازار به واسطه جوی که در گروه خودرویی در سال گذشته رخ داده بود، صف های خرید سنگینی را تجربه کرد. اصولا گروه خودرویی ها در بورس این خاصیت را دارند که لیدری بازار را بر عهده بگیرند. همچنین مشخص شد که دولت در صدد تجدید نظر در مورد قیمت گذاری فروش خودرویی ها است و از همین رو بازار به طور نسبی دچار خوش بینی شده بود و در روزهای پایانی سال گذشته هیجانات خرید در بازار بیشتر شد.
وی افزود: از طرفی در روزهای پایانی اسفند ماه سال گذشته شاخص کل در کف قیمتی خود قرار داشت و در آن مقطع به سطح تقریبا ۲ میلیون و ۳۷ هزار واحد رسیده بود. بنابراین با توجه به بودن در کف قیمتی در سال ۱۴۰۲ به ارزندگی در برخی سهام ها رسید و بازار رو به بالا با خرید مواجه شد. همچنین زمانیکه خریدهای خودرویی ها فروکش کرد، بازار نیز هم راستا با این اتفاق با کاهش خرید روبرو شد. سیستم معاملاتی بازار به این شکل است که با هر ۱۰ درصد افزایش معاملات، یک عده از فعالان بازار سود شناسایی می کنند. در چنین وضعیتی حدودا عرضه بیشتر از تقاضا می شود که در روزهای پایانی اسفند شاهد بودیم.
تغییرات در نرخ برق بورسی ها
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: یک اتفاق دیگر در روزهای پایانی سال گذشته، نرخ برق شرکت های فولادی و پتروشیمی بود. بر این اساس نرخ برق برای این شرکت ها از هر کیلو وات ۶۰۰ تومان به ۱۲۰۰ تومان رسید و این اتفاق از خرداد ماه سال گذشته تا آخر بهمن برای این شرکت ها صورت حساب شده است و به طور کلی این قبیل تصمیمات یکباره منجر به کاهش سوددهی شرکت های بورسی شده و در نهایت منجر به افزایش بی اعتمادی سهامداران به بورس می شود.
اشتیاقی در ادامه گفت: علت اصلی عقب ماندگی بورس نسبت به بازارهای مالی به سیاست های دولت بر می گردد. به عنوان مثال قیمت گذاری دستوری بر محصولات شرکت های بورسی و همچنین نحوه قیمت گذاری بر دلار نیمایی باعث کاهش سودآوری شرکت ها می شود. بنابراین دولت از طرفی بر حبس قیمت دلار نیمایی اصرار دارد و از طرفی بر قیمت تمام شده محصولات شرکت ها سخت گیری می کند. دولت در تلاش است که فشارهای افزایشی بر قیمت تمام شده شرکت های بورسی می آورد و از طرفی اجازه رشد به افزایش قیمت محصولات بورسی نمی دهد. این اتفاق منجر به کاهش حاشیه سود در شرکت های بورسی می شود و همچنین در بازارهای موازی روند افزایشی در حال جریان است. تمام این موارد باعث می شود که نه تنها پولی به سمت بورس سرازیر نشود و بلکه حتی پول از بازار نیز خارج شود.
تاثیر سیاست های غلط بر بورس
وی بیان داشت: نرخ سود گواهی سپرده بدون ریسک هم روبروی بازار بورس قرار دادند و عملا این فضا اگر ماندگار باشد و نشانه ای از تجدید نظر در تصمیمات دولت دیده نشود، مانع رشد در بازار سرمایه می شود. آنچه که این روزها بازار به دنبال آن است و دولت می بایست به همین زودی ها در مورد آن تصمیم جدید بگیرد، دلار نیمایی است. فاصله بین دلار آزاد و دلار نیمایی باید کم شود و این فاصله ۵۰ درصدی به هیچ وجه قابل قبول نیست.
اشتیاقی تاکید کرد: عملا ما داریم سود تولیدکنندگان را به نفع واردکنندگان، برخی دلالان و سفته بازان انتقال می دهیم. همچنین شاهد این اتفاق هستیم که تراز ارزی ما بدون نفت با ۱۴ میلیارد دلار کسری مواجه است. این نوع سیاست ها، کاملا ضد بورس است و تا وقتی بر این موارد تجدید نظر انجام نشود، بازار به آن پتانسیل اصلی که ورود وجه نقد، افزایش تولید، افزایش اشتغال و همچنین افزایش عرضه های اولیه نخواهد رسید. با همه این اوصاف، قیمت ها در بورس در نقاط ارزنده ای هستند و بنابراین کف بازار دچار اشباع شده است و کسی حاضر نیست در روندهای منفی سهم خود را بفروشد. با تمام نامهربانی هایی که دولت و بانک مرکزی بر بورس وارد کرده اند باز هم بورس در نقاط ارزنده ای قرار دارد و ارزش خرید کماکان وجود دارد.
پیش بینی بازار سرمایه در بهار ۱۴۰۳
کارشناس بازار سرمایه در پایان به خبرنگار گسترش نیوز گفت: در سال جدید بازار سرمایه روندی صعودی به خود خواهد گرفت و قاعدتا این بازدهی که در بازارهای موازی رخ داد و بازار سرمایه از آن محروم شد، این اتفاق در سال ۱۴۰۳ رخ نخواهد داد. حداقل پیش بینی می شود که اگر بانک مرکزی همین سیاست ها را در مورد بورس بخواهد ادامه دهد، پیش بینی می شود بازار سرمایه هم بتواند هم راستا با تورمی که ۳۰ درصد تارگت می شود، این بازدهی را کسب کند. اگر بانک مرکزی در مورد سیاست های خود تجدید نظر کند، بازار سرمایه قادر خواهد بود حتی از بازارهای موازی نیز با بازدهی بیشتری روبرو شود.
