رهبر معظم انقلاب در بیانات خود در نوروز سال ۱۴۰۳ به کلیدواژه مشارکت اقتصادی مردم برای رشد اقتصادی تاکید کرده است. اما چه راههایی برای جلب مشارکت مردم در اقتصاد کشور وجود دارد؟
در حال حاضر مردم با پول های خرد نمی توانند در پروژه های اقتصادی مشارکت مستقیم داشته باشند، به همین دلیل در حالت معمول سرمایه های خرد تنها در بانک ها سپرده گذاری می شوند یا از طریق گواهی سپرده با اوراق در پروژه های اقتصادی بکار گرفته میشوند. راه دیگر بکارگیری این پولهای خرد در اقتصاد ورود به بازار سهام است. اما در چند سال اخیر افزایش عرضه سهام توسط حقوقی ها و سیاست گذاری دولت برای تامین کسری بودجه باعث شده که نه تنها پول خرد وارد بورس نشود، بلکه بخشی از پولی که در سالهای گذشته وارد این بازار شده بود از آن خارج شود.
آلبرت بغزیان معتقد است که اقتصاد ایران دولتی است و سیاستهای دولت در بازار سهام در سالهای گذشته در راستای منافع شرکتهای دولتی بوده است، همچنین حقوقی یا سهامداران عمده این شرکتها بیشتر از اینکه به دنبال حفظ منافع سهامداران باشد در سالهای گذشته از طریق نوسان گیری بیشتر در راستای منافع خودشان عمل کردند به همین دلیل به مشارکت های مردمی در اقتصاد ضربه زده اند که باید ترمیم شود
آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه اقتصاد ایران دولتی است و سیاستهای دولت در بازار سهام در سالهای گذشته در راستای منافع شرکتهای دولتی بوده است، گفت: حقوقی یا سهامداران عمده این شرکتها بیشتر از اینکه به دنبال حفظ منافع سهامداران باشد در سالهای گذشته از طریق نوسان گیری بیشتر در راستای منافع خودشان عمل کردند.
او با تاکید بر اینکه وقتی سهامداران در سال بیشتر از تورم عمومی از بازار سهام سود میبرند در بازار میمانند، افزود: اما در سالهای اخیر بازار سهام یا زیان ساخته یا بازدهی بسیار پایینتر از نرخ سود بانکی به سرمایهگذاران داده به همین دلیل است که سرمایههای جدید وارد این بازار نمیشود.
بغزیان با تاکید بر اینکه مشارکت در اقتصاد از طریق سرمایههای خرد باید از مسیر بازار سهام انجام شود، اظهار کرد: فعلا موجی که در اقتصاد کشور ایجاد شده مردم تصور میکنند که از بازار ارز، طلا و… می توانند ارزش پول خود را در مقابل تورم حفظ کنند.
یکی از مشکلات نااطمینانی بورس به این مربوط است که در مقابل سیاستگذاریهای دولت سازمان بورس انعطاف نشان داده و دست بالاتر را سایر نهادها و سازمانهای تحمیل کننده قوانین و مقررات جدید علیه بورس داشته اند. به همین دلیل بورس در سالهای اخیر بی ثبات بوده است در حالی که بزرگترین اتفاقات و رویدادهای اقتصادی و مالی کشور در این بازار میگذرد.
بازار در نقاط جذابی قرار دارد و برای رشد یک بهانه قوی و محکم میخواهد و باید به بازار کمک شود تا سازمان هم از زیر فشار سهامداران خرد خارج شود. تجدید ارزیابی تنها ابزاری بود که اختیار آن تا حدودی در دست سازمان و نقطه ارتباطش با شرکتها بود.
ظرفیتهای پروژه ها برای جلب مشارکت مردمی
بازار برای جلب مشارکت مردمی بیش از هر چیز دیگر در این سال به اخبار احتیاج دارد و اگر در این مدت پیش رو اخبار امیدوارکنندهای به بازار نرسد سابقه تاریخی بازار و همچنین فضای متفاوت عید هم نمیتواند کارگر شود و تغییرات جدی را برای بازار رقم بزند.
اخبار خاص گروه بانک و تسعیر ارز و تجدید ارزیابی، خبرهای گروه پالایش و بحث فرمول و تغییرات آن، خبرهای دلار نیما و سرعت رشد آن در بانک مرکزی و اثرگذاری آن در بازار و در نهایت خبرهای خاص خودرو چهار دسته خبری هستند که هرچه سریعتر باید به بازار برسند تا فضا از این شرایط تغییر کند.
به گفته جواد صلاحی در ایران مشارکت در اقتصاد مولد بسیار جزیی است. زیرا عموما سرمایههای خرد در اوراق بکار گرفته نمیشوند و بازار سهام نیز به دلیل تلاطم های که دارد نتوانسته بازاری مطمئن برای مردم باشد، به همین دلیل بخشی از نقدینگی بازار سهام وارد بازارهای موازی مانند طلا، ارز و… شده است
جواد صلاحی کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه در تمام دنیا کشورهای توسعه یافته از طریق اوراق سرمایههای خرد را به پروژه های عمرانی جذب کنند، گفت: اما در ایران مشارکت در اقتصاد مولد بسیار جزیی است. زیرا عموما سرمایههای خرد در اوراق بکار گرفته نمیشوند و بازار سهام نیز به دلیل تلاطم های که دارد نتوانسته بازاری مطمئن برای مردم باشد، به همین دلیل بخشی از نقدینگی بازار سهام وارد بازارهای موازی مانند طلا، ارز و… شده است.
او با تاکید بر اینکه مشارکت در اقتصاد بجز با در نظر گرفتن منافع سرمایهگذاران خرد ممکن نیست، تصریح کرد: دولت اگر به دنبال جذب سرمایه به اقتصاد است ابتدا باید بستر سرمایهگذاریرا فراهم کند و سود به عنوان یکی از مهمترین مولفههای مشارکت در اقتصاد باید برای پروژههای اقتصادی دیده شود تا مردم در آن مشارکت کنند. در کشورهای توسعه یافته از منابع اوراق برای اجرای پروژه های عمرانی استفاده می کنند تا با بهرهبرداری از آنها در سالهای آینده بتوانند اوراق را در سررسیدشان تسویه کنند
صلاحی با تاکید بر اینکه حاشیه سود شرکتها یکی از مهمترین ملاکهای سرمایهگذاران برای خرید سهام شرکتهاست، تصریح کرد: در سالهای اخیر برخی سیاستهای دولت فشار بر بنگاههای اقتصادی را افزایش داده است، به همین دلیل مردم نیز تمایل چندانی برای ورود به بازار سهام نداشتند.
به گزارش بازار، در حال حاضر اقتصاد ایران برای دوری از تورم به هدایت منابع به سمت اقتصاد مولد دارد، به همین دلیل رهبر معظم انقلاب در ابتدای سال جاری به هدایت منابع مردمی به سمت مشارکت های اقتصادی تاکید کرده است. همچنین بر این موضوع نیز اشاره شده که سال های گذشته برخی مسیولان با تصمیم گیری نادرست و یا با سواستفاده از اقتصاد، آسیبهایی به اعتماد مردم برای مشارکت اقتصادی ایجاد کرده اند، به همین دلیل در حال حاضر دولت برای اینکه بتواند سرمایههای خرد را به سمت فعالیتهای اقتصادی مولد سوق دهد باید بستر آن را هم فراهم کند. در حال حاضر یکی از زمینههای مشارکت مردم تقویت بازار سهام است تا مردم با خرید سهام بتوانند متناسب با تورم بازدهی مناسب داشته باشند تا وارد بازارهای سوداگری نشوند.
در ابتدای سال جاری رهبر معظم انقلاب بر مشارکت مردم در اقتصاد تاکید کردند و کارشناسان اقتصادی در تحلیل راهکارهای دستیابی به آن بر ظرفیتهای بازار سهام تاکید کردند، هرچند برخی سیاستهای دولت را مانع تحقق این چشم انداز می دانند. در حال حاضر موانع افزایش سهم بورس از مشارکت اقتصادی در سال ۱۴۰۳ می تواند شامل تصمیم گیری نادرست سیاستگذاران اقتصادی، استفاده از بازار سهام برای تامین منابع مالی مورد نیاز دولت و همچنین بی توجهی به دغدغههای سازمان بورس باشد.