زهرا علی‌اکبری: قیمت مسکن حالا در نقطه‌ای ایستاده است که دسترسی خانه اولی ها به ان با مشکلات متعددی روبروست. پیشی گرفتن قیمت مسکن از قدرت خرید در حالی رخ داده است که در سال 1400، سید ابراهیم رییسی شعارهای بزرگی در حوزه مسکن داده است. وی وعده ساخت چهار میلیون واحد مسکونی در چهار سال که بعدها به دو میلیون واحد تقلیل یافت، این گمانه را در بین طرفداران دولت سیزدهم مطرح کرده بود که قرار است بخش مسکن، در دولت سیزدهم سامان گیرد.

نگاهی به آمارها و ارقام اعلامی اما تا حد زیادی ناامیدکننده است. هر چند این روزها بیش از هر زمان دیگری دولت بر این نکته تاکید دارد که آهنگ رشد قیمت در بازار مسکن کند شده و بعضا اخباری در خصوص ریزش قیمت مسکن نیز منتشر می‌شود اما بررسی‌ها نشان می‌دهد روند افزایشی قیمت مسکن نه تنها متوقف نشده است بلکه بیم آن می‌رود با کوچکترین تغییر در مولفه‌های تورمی، بهای مسکن دستخوش افزایش شود.

بیت‌الله ستاریان، کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین درباره پیش‌بینی وضعیت بازار مسکن در سال آینده گفت: مولفه‌ها نشان نمی‌دهد تغییر خاصی در راه باشد. به هر روی عدم افزایش شدید قیمت مسکن ریشه در سیاست‌های پولی دارد و هر چند دولت می‌گوید قصد دارد نرخ تورم را به محدوده بیست درصد برساند اما چنین سیگنالی تا کنون به اقتصاد ایران مخابره نشده است.

وی افزایش قیمت مسکن را نیز ناشی از رشد عمومی تورم گریزناپذیر دانست و تاکید کرد: فاصله میان تقاضا و عرضه، مهمتری دلیل شکل‌گیری تورم در بازار مسکن است. در شرایط فعلی قدرت خرید به حدی عقب رفته است که کسی دیگر توان خرید مسکن ندارد. منظور من خانه اولی‌ها هستند. ممکن است شما خانه داشته باشید و بتوانید آن را تبدیل به احسن کنید اما خانه‌اولی‌ها باید میلیاردی سرمایه داشته باشند و تجمیع این سرمایه واقعا کار غیرممکنی در شرایط رکودی اقتصاد است .

تداوم رکود یعنی احتمال افزایش قیمت

وی با اشاره به رکود بازار مسکن گفت: با توجه به این کسادی میزان ساخت و ساز کاهش می‌یابد. وقتی میزان ساخت و ساز کاهش یابد، طبیعتا در دوره رونق که تقاضا وارد بازار می‌شود، قیمت مستعد افزایش است چون میزان عرضه پاسخگوی تقاضا نیست.

او در پاسخ به این سئوال که ورود چینی‌ها به بازار مسکن تا چه حد در تغییر این معادلات موثر است؟ گفت: من در این حوزه ابهام جدی دارم. چینی‌ها قرار است برای ما چکار کنند؟ نفت بگیرند و مسکن بسازند؟ مگر مشکل ما سخت مسکن است؟ مشکل ما فناوری و تکنولوژی‌های جدید است که اگر قرار به ورود آنهاست، نتیجه‌ حضور چینی‌ها دو تا سه سال آینده روشن می‌شود. پس نسخه مسکن چینی با این فرضیات ابهامات فعلی به نظرم نجات بخش نخواهد بود .

وی اضافه کرد: جوری تبلیغ می‌کنند که چینی‌ها مسکن را متحول می‌کنند که انگار قبلا هیچ سرمایه‌گذار خارجی ارد ایران نشده است. ترکیه در بخش مسکن ایران ورود کرد؟ آیا توانست قیمت را بشکند؟ آیا توانست باعث تحول در تکنولوژی و فناوری ساخت شود ؟ این دست حرکت‌ها به نظر من تنها برای تضمین بازار فروش نفت است و نمی‌تواند بخش مسکن را منتفع کند خصوصا که ما به اندازه کافی انبوه‌ساز در ایران داریم و از نظر سازنده در مضیقه نیستیم اما از نظر تکنولوژی روز دنیا باید به فکر باشیم. من سال‌ها قبل در این خصوص هشدار دادم و اعلام کردم وقت آن رسیده است که تکنولوژی های مدرن وارد حوزه ساخت‌وساز شود و ایران بتواند از سنتی سازی فاصله بگیرد.

اگر دلار حرکت کند

او در جواب این سئوال که به نظر شما بازار مسکن در سال آینده چه میزان افزایش قیمت را شاهد خواهد بود؟ گفت: من تصورم این است که زیر سایه کاهش شدید تقاضا، بازار مسکن شرایط آرامی را داشته باشد اما نکته مهم این است که اگر سیاستگذار موفق به مهار نرخ ارز نشود و قیمت دلار روند افزایشی دو ماه اخیر را در ماه‌های اینده نیز ادامه دهد، دیر یا زود قیمت مسکن خود را با شرایط جدید تطبیق خواهد داد و در نتیجه بحرانی جدی گریبان ما را خواهد گرفت چرا که مسکن یکی از مهمترین دارایی‌های خانوار است و هزینه اجاره نشینی بخش مهمی از درآمد یک خانواده را خواهد بلیعد.

به گفته وی قیمت مسکن گرگوگان تورم ریالی و بهای ارز در بازار خواهد بود و این دو عامل بیش از هر عامل دیگری قیمت‌ها را دستخوش تغییر خواهد کرد.