08:02

1403/08/25

یورو:72,280 تومان0.337%
پوند انگلستان:86,960 تومان0.335%
درهم امارات:18,640 تومان0.269%
لیر ترکیه:1,995 تومان0.314%
یوان چین:9,470 تومان0.371%
طلای 18 عیار (گرم):4,330,071 تومان0.200%
طلای 24 عیار (گرم):5,772,850 تومان0.200%
تتر:70,000 تومان0.828%
مثقال طلا:18,757,000 تومان0.200%
انس طلا:256.9 تومان0.185%
سکه گرمی:7,400,000 تومان1.333%
سکه نیم:25,600,000 تومان0.292%
سکه ربع:15,700,000 تومان1.258%
سکه امامی:50,400,000 تومان0.0743%
سکه بهار:47,280,000 تومان1.150%
دلار آمریکا:68,450 تومان0.256%
خبری لوگو

خبری دات نیوز

چرا سکه در مرکز مبادله به‌نرخ حاشیه بازار حراج می‌شود؟

مهدی هادیان، عضو هیئت علمی پژوهشکده پولی و بانکی گفت: در هفته‌های اخیر این ابهام مطرح شده است؛ “چرا در تأمین ارز، روش فروش سکه در مرکز مبادله مبنای عمل قرار نمی‌گیرد؟!”، به این معنی که ارز تأمین کالاهای وارداتی کشور با نرخ بازار آزاد تأمین شود، بعضاً نیز می‌گویند؛ “چرا در حراج سکه، نرخ‌

مهدی هادیان، عضو هیئت علمی پژوهشکده پولی و بانکی گفت: در هفته‌های اخیر این ابهام مطرح شده است؛ “چرا در تأمین ارز، روش فروش سکه در مرکز مبادله مبنای عمل قرار نمی‌گیرد؟!”، به این معنی که ارز تأمین کالاهای وارداتی کشور با نرخ بازار آزاد تأمین شود، بعضاً نیز می‌گویند؛ “چرا در حراج سکه، نرخ‌ دلار مرکز مبادله یعنی نرخ رسمی ارز مبنای قیمت‌گذاری قرار نمی‌گیرد؟”.

هادیان اضافه کرد: در پاسخ باید گفت که تقاضای اسکناس ارز و شمش طلا و سکه برای معاملات روزمره و نیازهای مصرفی یا تجاری نیست بلکه برای تقاضای سفته‌بازی و سرمایه‌گذاری و به‌عنوان وسیله ذخیره ارزش است.

این استاد اقتصاد ادامه داد: در اقتصادی مانند ایران، بخش عمده‌ای از واردات کالاها و خدمات (بیش از 85 درصد) شامل مواد اولیه و کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای موردنیاز برای بنگاه‌ها و کسب‌وکارها است. با توجه به اینکه هزینه واردات بر اساس نرخ‌ ارز تأمین‌شده محاسبه می‌شود و مستقیماً بر قیمت تولید‌کننده و مصرف‌کننده اثرگذار است، افزایش این نرخ‌ ارز برای پوشش نیازهای تجاری به افزایش بهای کالا و خدمات مصرفی منتقل خواهد شد، بنابراین هدف کنترل تورم و حفظ قدرت خرید عموم جامعه حکم می‌کند که سیاستگذار پولی در مدیریت بازار ارز به ماهیت تقاضاها توجه داشته باشد و با تأمین نیازهای ارزی بنگاه‌های تولیدی، درجه انتقال نوسانات ارزی کوتاه‌مدت به بهای کالاها و خدمات را حداقل نماید.

وی با بیان اینکه می‌توان بازار ارز را در سه گروه بخش‌بندی کرد ادامه داد: گروه اول و دوم کالاهای اساسی و کالاهای تجاری یا همان تقاضاهای معاملاتی و گروه سوم گروه تقاضاهای سفته‌بازی و سوداگری است. در صورتی که اقتصاد کشور در شرایط عادی باشد، نرخ‌ ارز در هر یک از گروه‌های فوق نباید اختلاف معناداری داشته باشند اما در شرایط تحریمی و تنش‌های ژئوپولیتیک منطقه‌ای، انتظارات منفی با افزایش حاشیه ریسک سبب تحریک تقاضاهای سفته‌بازی خواهد شد، در این شرایط هر گونه تلاش برای تک‌نرخی کردن ارز بدون برطرف شدن فشارهای خارجی تنها منجر به بروز تورم فشار هزینه و افزایش نرخ تورم مصرف‌کننده خواهد شد.

هادیان افزود: سیاستگذاری فعال در بازار ارز ایجاب می‌کند که تقاضای سفته‌بازی و سوداگری به‌نحو مناسبی مدیریت شود و از سوی دیگر تقاضاهای تجاری و کالاهای اساسی با نرخ‌های منطبق بر بنیان‌های اقتصادی تأمین شود و این اطمینان و آرامش خاطر به بنگاه‌ها و خانوارها داده شود که نرخ‌های غیررسمی که سهم اندکی در تقاضاهای ارزی دارند، به‌هیچ‌وجه مبنای هزینه واردات کالاها و خدمات نخواهند بود تا از این منظر نیز انتظارات تورمی آحاد اقتصادی مدیریت شود.

عضو هیئت علمی پژوهشکده پولی و بانکی اضافه کرد: با توجه به افزایش درآمدهای ارزی دولت و بهبود کیفیت دسترسی به این درآمدها، به‌خلاف تجربه ارز 4200تومانی، خرید ارز با قیمت‌های بالا توسط دولت و فروش آن به‌قیمت پایین‌تر در تخصیص ارز 28500تومانی کاملاً منتفی است اما نظام توزیع در طول زنجیره ارزش باید به‌صورت کاملاً شفاف قابل رصد و پیگیری باشد، تا از شکل‌گیری انگیزه‌های رانت‌جویی و بروز فساد جلوگیری شود.

وی ادامه داد: بعد از تأمین نیازهای واقعی و ارز موردنیاز کالاها و خدمات، در مرحله بعد ضروری بود بانک مرکزی با استفاده از ابزارهای سیاستگذاری فعال مانند گواهی سپرده بانکی و عرضه سکه تقاضاهای سفته‌بازی را که به‌دنبال تبدیل ریال به سایر دارایی‌هاست، مدیریت کند. با توجه به اینکه نرخ‌گذاری این بازار به‌هیچ‌وجه در هزینه واردات کالاها و خدمات نقش ندارد و به‌عنوان یک گزینه سرمایه‌گذاری تقاضا می‌شود، فروش سکه به‌صورت حراج انجام می‌شود تا علاوه بر پاسخ به نیازهای موجود و سیاستگذاری فعال پولی، از فروش ذخایر بانک مرکزی به‌قیمت‌های پایین‌تر که شائبه توزیع رانت و فساد را به‌همراه دارد و به‌نوعی یادآور تجارب شکست‌خورده دوره‌های قبلی است جلوگیری نماید.

هادیان اضافه کرد: از سوی دیگر اگر بانک مرکزی عرضه سکه را مبتنی بر نرخ ارز مرکز مبادله انجام می‌داد همین اختلاف نرخ با بازار، عامل تحریک تقاضای سفته‌بازی و توزیع ناعادلانه ثروت در جامعه می‌شد ضمن اینکه شمش طلای موردنیاز برای ضرب این سکه‌ها با نرخ مرکز مبادله خریداری نشده است که سکه‌های ضرب‌شده از آن مبتنی بر این نرخ عرضه شوند.

عضو هیئت علمی پژوهشکده پولی و بانکی افزود: به‌اذعان کارشناسان و فعالان این حوزه در صورت عدم ورود بانک مرکزی، حباب‌های ایجادشده بسیار بزرگ‌تر از مقدار فعلی بود و به‌نوبه‌خود انتظارات منفی را تشدید می‌کرد، البته واضح است که قیمت طلای داخلی تحت تأثیر دو عامل اونس جهانی و نوسان دلار غیررسمی ناشی از مسائل سیاسی است و اونس طلا نیز در شش ماه گذشته از محدوده 1800 دلار تا 2400 دلار جهش کرده که این افزایش 30درصدی بیانگر سهم غالب نوسانات جهانی طلا در رشد بهای داخلی طلاست.

هادیان در پایان تأکید کرد: اینکه کارکرد ارز و سکه نه‌تنها از منظر سیاستگذار بلکه حتی از لحاظ آثاری که بر متغیرهای کلان اقتصاد دارد نیز متفاوت است، موضوع مهمی است که باید به‌درستی تبیین شود، در واقع اخلاق حرفه‌ای افراد صاحب‌نظر و متخصصین امر حکم می‌کند که به‌جای ایجاد ابهام و تشویش افکار عمومی در نحوه مدیریت بازار ارز و طلا، به تبیین واقعی آثار هر یک از این سیاست‌ها بپردازند و از نگاه سیاسی و مطلق‌گرایی پرهیز کنند.

منبع

تسنیم

bitcoin
Bitcoin (BTC) $ 88,250.64
ethereum
Ethereum (ETH) $ 3,081.43
tether
Tether (USDT) $ 1.00
bnb
BNB (BNB) $ 622.81
solana
Solana (SOL) $ 208.93
xrp
XRP (XRP) $ 0.824006
staked-ether
Lido Staked Ether (STETH) $ 3,078.50
usd-coin
USDC (USDC) $ 1.00
dogecoin
Dogecoin (DOGE) $ 0.371152
cardano
Cardano (ADA) $ 0.597968
avalanche-2
Avalanche (AVAX) $ 31.61
shiba-inu
Shiba Inu (SHIB) $ 0.000024
the-open-network
Toncoin (TON) $ 5.27
polkadot
Polkadot (DOT) $ 4.85
bitcoin-cash
Bitcoin Cash (BCH) $ 420.57
chainlink
Chainlink (LINK) $ 13.12
wrapped-bitcoin
Wrapped Bitcoin (WBTC) $ 88,015.58
tron
TRON (TRX) $ 0.178379
uniswap
Uniswap (UNI) $ 8.15
matic-network
Polygon (MATIC) $ 0.363299
internet-computer
Internet Computer (ICP) $ 8.02
litecoin
Litecoin (LTC) $ 81.74
near
NEAR Protocol (NEAR) $ 5.44
aptos
Aptos (APT) $ 11.48
leo-token
LEO Token (LEO) $ 7.43
filecoin
Filecoin (FIL) $ 3.89
blockstack
Stacks (STX) $ 1.81
ethereum-classic
Ethereum Classic (ETC) $ 22.18
dai
Dai (DAI) $ 1.00
cosmos
Cosmos Hub (ATOM) $ 4.99
arbitrum
Arbitrum (ARB) $ 0.584493
immutable-x
Immutable (IMX) $ 1.17
render-token
Render (RENDER) $ 6.59
crypto-com-chain
Cronos (CRO) $ 0.158671
stellar
Stellar (XLM) $ 0.135684
dogwifcoin
dogwifhat (WIF) $ 3.53
mantle
Mantle (MNT) $ 0.70096
hedera-hashgraph
Hedera (HBAR) $ 0.066655
okb
OKB (OKB) $ 43.40
the-graph
The Graph (GRT) $ 0.172232
optimism
Optimism (OP) $ 1.52
maker
Maker (MKR) $ 1,431.85
vechain
VeChain (VET) $ 0.024311
bittensor
Bittensor (TAO) $ 504.73
pepe
Pepe (PEPE) $ 0.000021
injective-protocol
Injective (INJ) $ 23.30
fetch-ai
Artificial Superintelligence Alliance (FET) $ 1.23
kaspa
Kaspa (KAS) $ 0.132799
thorchain
THORChain (RUNE) $ 5.47
theta-token
Theta Network (THETA) $ 1.30
fantom
Fantom (FTM) $ 0.679204
celestia
Celestia (TIA) $ 4.71
arweave
Arweave (AR) $ 16.26
first-digital-usd
First Digital USD (FDUSD) $ 0.999929
lido-dao
Lido DAO (LDO) $ 1.11
gala
GALA (GALA) $ 0.024976
monero
Monero (XMR) $ 148.64
sui
Sui (SUI) $ 3.19
floki
FLOKI (FLOKI) $ 0.000213
sei-network
Sei (SEI) $ 0.434002
algorand
Algorand (ALGO) $ 0.155107
rocket-pool-eth
Rocket Pool ETH (RETH) $ 3,437.11
flow
Flow (FLOW) $ 0.575368
quant-network
QUANT (QUANT) $ 0.000079
jupiter-exchange-solana
Jupiter (JUP) $ 1.07
bitcoin-sv
Bitcoin SV (BSV) $ 63.45
aave
Aave (AAVE) $ 156.13
mantle-staked-ether
Mantle Staked Ether (METH) $ 3,224.59
conflux-token
Conflux (CFX) $ 0.141975
beam-2
Beam (BEAM) $ 0.019922
wrapped-eeth
Wrapped eETH (WEETH) $ 3,243.10
bonk
Bonk (BONK) $ 0.000035
singularitynet
SingularityNET (AGIX) $ 0.533538
elrond-erd-2
MultiversX (EGLD) $ 28.06
ribbon-finance
Ribbon Finance (RBN) $ 0.342347
the-sandbox
The Sandbox (SAND) $ 0.274086
dydx-chain
dYdX (DYDX) $ 1.13
axie-infinity
Axie Infinity (AXS) $ 4.97
starknet
Starknet (STRK) $ 0.433153
havven
Synthetix Network (SNX) $ 1.49
bittorrent
BitTorrent (BTT) $ 0.000001
ethena-usde
Ethena USDe (USDE) $ 1.00
bitget-token
Bitget Token (BGB) $ 1.35
ether-fi-staked-eth
ether.fi Staked ETH (EETH) $ 3,071.27
pyth-network
Pyth Network (PYTH) $ 0.398091
worldcoin-wld
Worldcoin (WLD) $ 2.20
tezos
Tezos (XTZ) $ 0.705294
chiliz
Chiliz (CHZ) $ 0.063296
gatechain-token
Gate (GT) $ 9.52
ordinals
ORDI (ORDI) $ 37.98
mina-protocol
Mina Protocol (MINA) $ 0.601908
ecash
eCash (XEC) $ 0.000044
ondo-finance
Ondo (ONDO) $ 0.840238
decentraland
Decentraland (MANA) $ 0.33102
flare-networks
Flare (FLR) $ 0.014746
ronin
Ronin (RON) $ 1.36
apecoin
ApeCoin (APE) $ 1.05
eos
EOS (EOS) $ 0.564918
axelar
Axelar (AXL) $ 0.670025
whitebit
WhiteBIT Coin (WBT) $ 22.14
msol
Marinade Staked SOL (MSOL) $ 257.50
akash-network
Akash Network (AKT) $ 2.93
tokenize-xchange
Tokenize Xchange (TKX) $ 11.86
neo
NEO (NEO) $ 11.15
pancakeswap-token
PancakeSwap (CAKE) $ 1.80
kava
Kava (KAVA) $ 0.378527
iota
IOTA (IOTA) $ 0.139314
sats-ordinals
SATS (Ordinals) (SATS) $ 0.00000024683713
kucoin-shares
KuCoin (KCS) $ 10.67
helium
Helium (HNT) $ 5.71
jasmycoin
JasmyCoin (JASMY) $ 0.020483
coredaoorg
Core (CORE) $ 0.891121
dydx
dYdX (ETHDYDX) $ 1.13
dymension
Dymension (DYM) $ 1.51
frax-ether
Frax Ether (FRXETH) $ 3,069.60