افزایش بسیار خوب منابع ارزی بانک مرکزی در سال جاری، کاهش 22 درصدی نرخ تورم نقطه به نقطه از ابتدای سال جاری تا پایان بهمن ماه و گشایش های ارزی را نیز در مورد استناد قرار داد.
حالا اما بانک مرکزی در گزارشی مکتوب و مبسوط شرایط کشور را ترسیم کرده و سخنان رئیس جمهور کل این بانک را مورد تایید قرار داده است. بر اساس اعلام صورت تشکیل تشکیل سرمایه ثابت ناخالص” در نه ماه سال جاری از رشد 4.9 درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل بوده و بخش غیرنفتی در همین دوره رشد 3.5 درصد را تجربه کرده است.
به این ترتیب تولید ناخالص داخلی به قیمت پایه (به قیمتهای ثابت سال ۱۳۹۵) در سه ماه سوم سال ۱۳۹۵ به رقم ۳۹۷۱.۸ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به سه ماه سوم سال ۱۴۰۱، رشد ۴.۳ درصدی را نشان میدهد. همچنین رشد اقتصادی بدون نفت طی دوره معادل 3.3 درصد بوده است.
بررسی وضعیت سرمایهگذاری در بخشهای مختلف اقتصادی (به قیمتهای ثابت سال ۱۳۹۵) مبین آن است که در سه ماه سوم سال ۱۴۰۲ «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» از رشد ۴.۹ درصدی نسبت به دوره مشابه سالهای قبل افزایش یافته است. بهطوری که در دوره مزبور، رشد ثابت ناخالص در دو زیربخش اصلی «ماشینآلات» و «ساختمان» بهترتیب ۷.۲ و ۳.۳ درصد بوده است.
در مجموع عملکرد تولید ناخالص در نهماهه سال ۱۴۰۲ «با احتساب نفت» و «بدون احتساب نفت» به قیمتهای ثابت سال ۱۳۹۵ به ترتیب به ۱۲۰۸۳.۰ و ۱۰۹۶۸.۳ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب رسید. . با افزایش 4.5 و 3.5 درصدی همراه بوده است. رشد اقتصادی ۴.۵ درصدی در نهماهه ۱۴۰۲ در رشد اقتصادی ۴.۰ درصدی سال ۰۱ حکایت از روند رو به بهبود ۱۴ فعالیتهای اقتصادی در کشور دارد.
مولفه های رشد اقتصادی در سه ماه سوم سال ۱۴۰۲
بررسی عملکرد رشد اقتصادی بر حسب گروه فعالیتهای اقتصادی (به قیمتهای تولید ثابت سال 1395) نشان میدهد، رشد ناخالص داخلی در سه ماه سوم سال 1102 نتیجه رشد ارزش مثبت در همه گروههای اصلی بوده است. لازم به توضیح در دوره مزبور، رشد یافتههای گروههای «نفت و گاز»، «صنایع و معادن»، «خدمات» و «کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری» نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب معادل ۱۴.۵، ۴. ۱، ۳.۶ و ۰.۶ درصد است.
بررسی تولید ناخالص داخلی برحسب اقلام هزینه نهایی (به قیمتهای ثابت سال ۱۳۹۵) در سه ماه سوم سال ۱۴۰۲ نشان میدهد، «هزینههای مصرف نهایی بخش خصوصی» و «تشکیل سرمایه ثابت ناخالص» به ترتیب به نرخهای رشد ۰.۷ و ۴.۹ میرسند. درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل بوده است. در این فصل «هزینههای مصرف نهایی بخش دولتی» نسبت به فصل مشابه سال ۱۴۰۱ کاهش ۶.۲ درصدی را تجربه کرده است. در این دوره رشد سرمایه ثابت ناخالص به تفکیک «ماشین آلات» و «ساختمان» به میزان ۷.۲ و ۳.۳ درصد بوده است.
جدول زیر نشان دهنده میزان رشد اقتصادی در بخش های مختلف اقتصادی بر اساس اعلام بانک مرکزی است. اعداد به درصد محاسبه شده است.
بررسی عملکرد رشد اقتصادی بر حسب گروه فعالیتهای اقتصادی در نهماهه سال ۱۴۰۲ نشان میدهد، رشد ارزش افزودههای گروههای «خدمات»، «نفت و گاز»، «صنایع و معادن» و «کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری» نسبت به دوره مشابه سال قبل. تراز معادل 4.0، 16.3، 3.9 و 0.7 درصد بود که به ترتيب سهمي معادل 2.2، 1.3، 0.9، و 0.1 واحد درصد در رشد اقتصادي نه ماهه سال 1402 بود. اند. در دوره مزبور ارزش افزوده بخش «صنعت» به قیمتهای ثابت سال ۱۳۹۵ از افزایش ۴.۲ درصدی نسبت به نهماهه سال ۱۴۰۱ بود. به طور خاص در این بخش رشد تولید کارگاه های بزرگ صنعتی صد نفر کارکن و بیش تر با سهم اختصاص یافته حدود ۷۰ درصد از ارزش بخش صنعت نسبت به نه ماهه سال ۱۴۰۱ معادل ۳.۵ درصد بود. بررسی عملکرد رشد شاخصبور به تفکیک رشتههای فعالیتهای صنعتی (بر حسب کدهای ISIC دو رقمی) نشان میدهد که در نهماهه سال ۱۴۰۲ از ۲۴ گروه اصلی، ۱۹ گروه (باضریب رشد ۶۶.۸ در صدی از شاخص کل) از رشد مثبت است. . از جمله صنایعی که بیشترین تعداد را در رشد کرده است این دوره میتوان به «صنایع تولید فلزات اساسی»، «صنایع تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیمتریلر»، «صنایع تولید مواد غذایی» و «صنایع تولید محصولات کانی غیرفلزی» اشاره کرد. » اشاره کرد. کرد.
اختلاف آماری پابرجست
از نکات قابل توجه اما تکراری در بررسی دادههای منتشر شده توسط بانک مرکزی در سه ماه سوم سال ۱۴۰۲ میتواند از نظر آماری قابل توجه باشد.
طبق گفتهها، رشد اقتصادی پاییز امسال طبق دادههای بانک مرکزی، 4.3 درصد با نفت و 3.3 درصد بدون نفت ثبت شده است. این در حالی است که مرکز آمار، این ارقام را به ترتیب 5.1 درصد و 2.5 درصد اعلام کرده است که نقش بیشتری در نفت در دادههای مرکز آمار دارد.
به علاوه، این تفاوت در رشد اقتصادی بخشهای مختلف نیز به چشم میخورد. به طوری که آمار ایران در پاییز امسال، رشد گروه کشاورزی را کاهش یک درصد، گروه صنایع و معادن را 6.9 درصد، گروه نفت را 21.8 درصد و گروه خدمات را 4.6 درصد اعلام کردند که اختلاف نظر با ارقام را داشتند. اعلامی از سوی بانک مرکزی دارند.
هدف گذاری بانک مرکزی چیست؟
کل بانک مرکزی در شرایطی که از شرایط خوب اقتصادی سخن گفته و اعلام کرده است دامنههای تورم به کانال بیست ردصد سال 03 خواهد رسید که 14 فروردین ماه امسال نیز اعلام میشود که قرار است نرخ تورم سال 1102 به 5 درصد کاهش یابد.
این در حالی است که طبق آخرین گزارشهای منتشر شده نرخ تورم در کانال چهل درصد قرار دارد. اکنون اما وعدههای سال آینده نیز اعلام میکند که نرخ تورم در کانال بیست و درصد قرار خواهد گرفت. بنا بر اعلام فرزین برنامهریزی بانک مرکزی برای پایان سال آینده دستهیابی به نرخ رشد نقدینگی ۲۳ درصد با دامنه مثبت و ۲ درصد منفی و همچنین قرار گرفتن نقطه به نقطه پایان سال ۱۴۰۳ در کانال ۲۰ درصد است.